Açık tenlilere uyarı Güneşe dikkat!

İSTANBUL - Prof. Dr. Ufuk Bilkay, güneşte çok fazla kalan açık ten rengine sahip olan kişilerin cilt kanserine yakalanma riskinin yüksek olduğunu söyledi. Bilkay, “Uzun süre güneşe maruz kalmak, genetik yatkınlık, açık ten rengine sahip olmak, bazı kimyasal maddelere uzun sure maruz kalmak, vücuttaki benler ( nevus), uzun sure kapanmayan yaralar deri kanserinin en sık nedenleri arasındadır” dedi.

Cildin güneşten korunması gerektiğinin altını çizen Bilkay, “Yazın bronzlaşmak için güneş altında yatmak herkezin sevdiği bir aktivitedir, Ancak güneş ışınlarının ciltde yaptığı tahribat da büyüktür. Özellikle açık tenki kişiler güneşten kaçınmalıdır. Cilt tümörlerinin bilinen en önemli etkeni güneş ışınlarıdır. Bunun dışında, güneş ışınları cildin erken yaşlanmasına da sebep olurlar. Güneşe çıkacağınız zaman koruyucu kremler kullanmanız şarttır.” ifadelerini kullandı.

Bilkay, cilt kanseri ile ilgili bazı sorulara da şöyle cevap verdi:

“İyi huylu bir lekeyle kötü huylu bir tümörü nasıl ayırabilirim?

Siz ayıramazsınız. Bazen bu işin uzmanları bile ayırmakta zorlanır ve ciltten bir parça alıp laboratuarda inceleme gereği duyabilirler. Ancak sizin yapabileceğiniz, değişiklik gösteren bir leke olduğunda veya 3–4 hafta içinde iyileşmeyen kabuklu, kanamalı bir yara olduğunda doktora başvurmaktır

Vücudumda yeni çıkan lekelere dikkat etmeli miyim?

Vücuttaki lekeler ve renkli ( pigmentli ) oluşumlar çoğunlukla tehlikesizdir. Bazen de yaşa bağlı veya güneşe bağlı lekeler görülebilir. Ancak mevcut benlerde veya yeni çıkanlarda bazı değişmeler fark ederseniz doktorunuza başvurun. Bu değişmeler şunlardır: benin son birkaç ay içinde büyüme göstermesi; sınırlarının düzensiz, asimetrik bir hal alması; renk değişikliği olması.

Şüpheli bir leke görülürse hangi yol izlenir?

Tümör olabileceği şüphesi olan bir leke görülürse kesin tanı koymanın tek yolu patolojik inceleme yapmaktır. Eğer leke, tamamen çıkarıldığında geride kalan alan sorunsuz onarılabilecek kadar küçükse (ki genelde öyledir), o zaman tamamını çıkartıp patolojik incelemeye göndermek en iyisidir. Böylece hem dokuyu inceleyen patolog daha iyi bir tanı koyma şansını yakalar, hem de çoğu durum için, tanı ve tedavi tek seferde gerçekleşmiş olur. Daha büyük lekeler için sadece bir parça alıp incelemeye gönderilir. Gelen rapora göre tedavi yolu izlenir.

Çevremden bana “bıçak vurdurma, bıçak vurulursa yayılır diyorlar”. Bu ne derece doğru?

Bu tamamen yanlış bir inanıştan kaynaklanmaktadır. Eğer kötü huylu bir tümörse ve dokunulmazsa kesinlikle yayılacaktır. Ama ameliyat olursanız tedavi olma şansınız da yüksektir. Bazen, konunun uzmanı olmayan hekimlerce iyi huylu olduğu düşünülerek cilt tümörlerine müdahale edilmekte ve çıkartılan doku incelemeye gönderilmemektedir. Adı konmayan bu doku eğer yetersiz çıkarılmışsa tekrar eder ve yayılır. Bu da halk arasında yaygın olan “bıçak vuruldu, yayıldı” inanışına sebep olmuştur. Bu çok yanlış bir düşüncedir.

Peki, ameliyat olsam da tümör tekrar ortaya çıkabilir mi?

Evet çıkabilir. Böyle bir ihtimal tümörün cinsine de bağlıdır, ama tekrar ortaya çıkma şansı vardır. Cilt tümörlerinin çoğu güneşin de etkisine bağlı olarak özellikle açık renk tenli kişilerde ortaya çıkar. Bu sebeple cilt tümörü çıkarılan hastaların bir kısmında aynı etkiler altında kalan diğer bölgelerde de yeni tümörler çıkabilir. Dolayısıyla cilt tümörü nedeniyle ameliyat olan kişilerin hem tümörün tekrar ortaya çıkması, hem de yeni tümör oluşumu açısından takipte tutulması gerekir.”
CİHAN