Azerbaycan'daki 20 Ocak Katliamı'nın 25. Yıl Dönümü

-

Azerbaycan’da, 1990’da yaşanan ve tarihe "Kanlı Ocak" olarak geçen 20 Ocak katliamının 25. yıl dönümü dolayısıyla Azerbaycan Kars Başkonsolosluğu’nca anma programı düzenlendi.,
Azerbaycan Kars Başkonsolosluğu tarafından düzenlenen programa, Vali Yardımcısı Akif Pektaş, Belediye Başkan Vekili Tahsin Güngören ve Başkonsolos Ayhan Süleymanlı ile çok sayıda davetli katıldı.
Saygı Duruşu ve her iki ülkenin milli marşlarının çalınmasıyla başlayan programda konuşan Azerbaycan Kars Başkonsolosu Ayhan Süleymanlı, 20 Ocak katliamı öncesinde Azerbaycan halkının toprak bütünlüğünü korumak için harekete geçtiğini, Sovyetler Birliği’nin bu durumdan çekinmeye başladığını söyledi.
Başkonsolos Ayhan Süleymanlı; “20 Ocak olaylarından önce 1988 yılında Azerbaycan içerisinde yaşayan Ermeni milliyetçileri, Azerbaycan’ın toprak bütünlüğüne göz dikti. Dağlık Karabağ, Azerbaycan’ın tariki toprağı olan Dağlık Karabağ’a göz diktiler. Dağlık Karabağ’ın Azerbaycan’dan alınıp, Ermenistan topraklarına katmak için ayaklandılar. O zaman Sovyetler Birliği yönetiminde olanlar Ermenilere destek verdiler. Azerbaycan halkı adaletsizlikle karşı karşıya kaldı” dedi.
19 Ocak’ı 20 Ocak’a bağlayan gecede Sovyet birliklerinin Bakü’ye girdiğini ve katliama başladığına dikkat çeken Azerbaycan Kars Başkonsolosu Ayhan Süleymanlı; “Elinde silah olmayan insanlara ateş açmaya ve katletmeye başladılar. Neticede 2 gün içinde en az 140 kişi öldürüldü, 700 kişi yaralandı ve 800’den fazla kişi de gözaltına alındı. 200’ye yakın kişiden haber alınmamıştır. O zaman Sovyetler Birliği yönetiminde Gorbaçov, vardı. Bu işi Gorbaçov hayata geçirmişti. Ermeniler yoldan geçen masum insanlara dahi ateş açmıştı. İnsanlar öldürüldü, katledildi. Bu olaylar Türkiye genelinde de Protesto edilmiş, Kars’ta da tepkiler gösterilmişti” diye konuştu.
Başkonsolos Ayhan Süleymanlı’nın konuşmasından sonra Kafkas Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü hocalarından Doç. Dr. Oktay Kızılkaya’da bir konuşma yaptı. Programda Türkiye Kamu Çalışanları Kalkınma ve Dayanışma Vakfı Kars Temsilcisi Murat Şanlı, 20 Ocak şehitleri için yazdığı şiiri okumasının ardından programa sona erdi.
“AZERBAYCAN’DA 1990 "KARA OCAK" (QUARA YANVAR) KATLİAMI”
20 Ocak olayları, Azerbaycan’da Bağımsızlık harekatının önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir. 20 Ocak 1990’da, Sovyetler Birliği askerleri tarafından Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de 137 Azeri katledildi. Dönemin Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov’un emriyle Sovyet tankları, 19 Ocak’ı 20 Ocak’a bağlayan gecede, Bakü sokaklarında Bağımsızlık yürüyüşü yapan kalabalığın üzerine acımasızca ateş açmıştı. Ateş sonucu aralarında Kadın ve çocukların da bulunduğu 137 kişi hayatını kaybetti, 700 den fazla kişi de yaralandı. Yüzlerce kişi ise tutuklandı ve ülkede olağanüstü hal ilan edildi. Azeri Halkı’nın tepkisinin artması üzerine Sovyet ordusu, Bakü’yü terk etti
Bu katliama; "Kara Ocak" (Quara Yanvar) denmektedir ve asıl neden ise Ermenilerle alakalıdır. Ermenilerin artan toprak talepleri karşısında büyük bir Azeri kitlesi tepki göstermiş ve "Ermeniler Dışarı" sloganları atarak yürüyüşler tertiplemişlerdi. Buna misilleme olarak Ermenistan’da yaşayan çok sayıda Azeri kovulmuştu. Süreç; çok ustaca hazırlandı. Gorbaçov döneminde, Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin 25 Temmuz 1990’da yayınladığı bir kanuna dayanarak Dağlık Karabağ’da da av tüfekleri dahil olmak üzere tüm ateşli silahlar toplandı. Karabağ’da bu toplama işini bizzat Rus askerleri yönetti. Ağustos ayından itibaren direk olarak Azerileri hedef alan Ermeni saldırıları başladı. Aslında plan göstere göstere uygulanmaya başlamıştı. Toplu taşıma araçları taranmaya, evler yakılmaya velhasıl Terör yapılmaya başlanmıştı. Kısa bir süreçte; 186 bin Azeri Azerbaycan’a gitmeye zorlandı. Bu tam anlamıyla bir "Etnik Temizlik Operasyonu" olarak tanımlanabilir. Amaç; topyekün olarak o coğrafi alanda bir tek Azeri’nin kalmaması, Karabağ topraklarının tamamen Ermeni ve Ruslarca iskan edilmesi şeklindeydi.